In september 2025 was de Palestijnse academicus Basil Farraj op bezoek bij ons. Hij was een van onze internationale gasten voor ManiFiesta 2025, waar hij aan verschillende debatten en panelgesprekken deelnam. Hij maakt deel uit van de Raad van Bestuur van onze Palestijnse partnerorganisatie Bisan Center for Research and Development. We maakten van zijn aanwezigheid gebruik gemaakt om hem te interviewen over zijn expertisegebied. Bisan Center for Research and Development. We hebben van zijn aanwezigheid gebruik gemaakt om hem te interviewen over zijn vakgebied. : Israëlische gevangenschap, geweld en verzet om te blijven bestaan.
Na meer dan twee jaar genocide is er eindelijke een broos staakt-het-vuren in Gaza. Het Israëlische geweld was echter niet beperkt tot de Gazastrook. Ook in de gevangenissen, waar ze sinds 7 oktober 2023 duizenden Palestijnen zonder aanklacht of proces opsloten, werden Palestijnen systematisch mishandeld, gefolterd, en gedood.
Voor Basil Farraj, professor filosofie en cultuurstudies aan de Birzeit-universiteit en directeur van het Ibrahim Abu Lughod Institute of International Studies, is het Israëlisch gevangenissysteem geen middel om daders te straffen maar een fundamenteel onderdeel van het koloniale project. Het Israëlische gevangeniswezen is niet bedoeld om criminelen te straffen, maar is een belangrijk onderdeel van het koloniale plan.
In gesprek met ons legt Farraj uit hoe opsluiting, geweld en dagelijkse onderdrukking worden ingezet om het Palestijnse leven onmogelijk te maken, en waarom internationale solidariteit met Palestina nu belangrijker is dan ooit.
Een koloniaal regime gebouwd op opsluiting
«Sinds het begin van de zionistische kolonisatie is gevangenschap een machtsspel geweest voor Israël., zegt Farraj. “Vanaf het begin van de zionistische kolonisatie is opsluiting een instrument van macht geweest voor Israël,” zegt Farraj. “Al tijdens het Britse mandaat, vóór 1948, werd gevangenschap gebruikt om Palestijns verzet te breken Sinds de Israëlische bezetting van 1967 hebben bijna een miljoen Palestijnen in Israëlische gevangenissen gezeten. Dat is één op de drie Palestijnse mannen in de bezette gebieden. Geen enkel volk ter wereld kent zo’n hoge graad van opsluiting.”
Hij legt uit hoe deze tactiek van arrestaties en gevangenschap diep verweven is met de koloniale logica van Israël. “Gevangenissen zijn niet alleen gebouwen met tralies. Ze zijn een verlengstuk van de bezetting zelf. De hele Palestijnse ruimte wordt omgevormd tot een gevangenis, met muren, checkpoints, vergunningen en surveillance. De gevangenis is een metafoor, maar ook een materiële realiteit.” De gevangenis is een metafoor, maar ook een materiële realiteit.”
Sinds de Israëlische bezetting van 1967 hebben bijna een miljoen Palestijnen in Israëlische gevangenissen gezeten. Dat is één op de drie Palestijnse mannen in de bezette gebieden Het is één op de drie mannen in de bezette gebieden..
Basil Farraj.
«Voor Israël," zegt Farraj, “Voor Israël, vertel Faraj, “gaat carceraliteit niet enkel over het gevangen zetten van lichamen. Het gaat over het inboezemen van angst, het onderdrukken van verzet, en het veranderen van het hele Palestijnse grondgebied in een gevangenis.”«
Sinds het begin van de genocide in Gaza is de situatie nog verder geëscaleerd. “Israël heeft zijn gevangenissen veranderd in oorlogsgebieden. Dezelfde brutaliteit die je in Gaza ziet, speelt zich af achter gesloten muren » zegt Farraj. « A“Minstens 77 Palestijnen zijn de voorbije twee jaar gestorven in Israëlische gevangenissen, vaak door marteling, honger of gebrek aan medische zorg.“.«
Nadat de genocide begon, De gevangenen hebben al hun rechten kwijtgeraakt: geen bezoek meer, geen brieven, geen boeken, geen contact met advocaten.. Zelfs het Israëlische Hooggerechtshof heeft de gevangenisautoriteiten opgedragen om gevangenen meer eten te geven: « een teken van de extreme ernst van de omstandigheden, zegt Farraj.
Marteling, verdwijningen en vernedering
Farraj vertelt ons over de militaire detentiecentra, vooral in de Negev-woestijn. « We hebben verhalen gehoord van gevangenen die dagenlang geblinddoekt en vastgebonden zijn geweest, geslagen, verminkt en seksueel misbruikt. Sommigen zijn door nalatigheid omgekomen, hun lichamen worden nog steeds vastgehouden op geheime begraafplaatsen of in koelcellen. »Het zijn allemaal grove schendingen van de mensenrechten die goed gedocumenteerd zijn, maar waarvoor Israël nog steeds verantwoording moet afleggen.
Hij benadrukt dat Israël advocaten en het Rode Kruis altijd de toegang tot deze detentiecentra weigert. « Er is een bewust beleid om mensen te laten verdwijnen. Vaak weten families maandenlang niet of hun familieleden nog leven.«
« Geweld is de basis van dit regime. Het doel is om het Palestijnse bestaan fysiek, sociaal en mentaal uit te wissen.«
Basil Farraj.
Volgens Farraj is dit allemaal niet zo gek en hoort het gewoon bij het koloniale systeem. « Geweld is de basis van dit regime. Het doel is om het Palestijnse bestaan fysiek, sociaal en mentaal uit te wissen. »Hij heeft het over de Palestijnse schrijver en gevangene. Walid Daqqa, die in Israëlische gevangenschap is overleden. « Daqqa schreef dat Israël probeert om door middel van marteling het Palestijnse bewustzijn te ‘herprogrammeren’, om ons te laten geloven dat verzet zinloos is. Dat is precies wat er nu gebeurt: een poging om de Palestijnse psyche te breken.«
Verzet, solidariteit en hoop
Ondanks alles blijft verzet tegen de Israëlische bezetting bestaan. In gevangenissen zie je kleine dappere dingen gebeuren», zegt Farraj. «Een liedje, een gedeeld woord, zelfgemaakte spullen zoals instrumenten. Deze dingen zijn krachtige momenten van vrijheid in een omgeving die juist vrijheid wil onderdrukken.«
Ook buiten Palestina ziet hij hoop. “De mobilisaties in België en Europa geven kracht,” zegt hij. “Mensen die de straat op gaan, oproepen tot boycot en sancties, dat heeft impact. Het doorbreekt de normalisering van Israëls misdaden.”«
Hij benadrukt dat het vandaag nog steeds belangrijk is om de banden met Israël te verbreken, Israëlische producten te boycotten en regeringen onder druk te zetten om sancties op te leggen. “Israël moet behandeld worden zoals het is: een pariastaat die in real time oorlogsmisdaden pleegt.” Israël moet worden behandeld zoals het is: een pariastaat die oorlogsmisdaden begaat.«
“Bestaan is verzet”
Aan het einde van het gesprek wordt Farraj even stil. “Israël probeert het Palestijnse bewustzijn te herprogrammeren,” zegt hij. “Het wil ons doen geloven dat verzet zinloos is, dat het monster niet te overwinnen is. Maar het feit dat we nog steeds leven, spreken en onze verhalen delen, dát is verzet. Bestaan is verzet.”. »
