Getuigenis: Wat is er aan de hand in Libanon?

Joaquim is vrijwilliger bij Viva Salud en ging driemaal naar Libanon in het kader van een solidariteitsreis. Hij ontmoette er onze partner Human Call waarmee hij het Palestijnse vluchtelingenkamp Ain al-Helweh bezocht. Na de explosie van 4 augustus kroop hij in de pen om te spreken over zijn geliefde Libanon en op te roepen tot internationale solidariteit.

Libanon is een prachtig land dat me nauw aan het hart ligt. Hoe kon het land in deze situatie terechtkomen? Wat kunnen we doen om de Libanese slachtoffers van de explosie van 4 augustus te helpen?

Aan de mediterraanse kusten, tussen de toppen van het Libanongebergte en in de Bekavallei wonen sinds honderden jaren families, landbouwers, verzetsstrijders, dichters, muzikanten, zeelieden. In dit kleine land (iets kleiner dan Vlaanderen) wonen 5,5 miljoen inwoners waarvan veel Palestijnse en Syrische vluchtelingen.

Sinds zijn onafhankelijkheid was Libanon voortdurend het slachtoffer van interne en externe conflicten.

Libanon werd losgescheurd van Syrië en bezet door Frankrijk tussen 1919 en 1943. De Franse koloniale machthebber verdeelde de Libanese bevolking vervolgens in religieuze groepen. Het is een koloniale erfenis dat mensen in Libanon enkel kunnen stemmen op een politieke partij die verbonden is aan hun religieuze groep. Het is een van de meest verdelende en antidemocratische verkiezingssystemen ter wereld.

Foto: Wikimedia

Sinds zijn onafhankelijkheid was Libanon voortdurend het slachtoffer van interne en externe conflicten. Van 1975 tot 1990 verwoest een lange burgeroorlog het land. Tussen 1978 en 2000 valt Israël Zuid-Libanon binnen en bezet het de regio. In 2006 valt het Israëlische leger Libanon opnieuw binnen en bombardeert het meermaals de hoofdstad Beiroet. Behalve de verwoesting door gewapende conflicten, lijdt de Libanese bevolking vandaag ook onder een ultraliberaal economisch systeem. Het land produceert zeer weinig en importeert bijna al zijn voedsel, terwijl Libanon een van de waterrijkste landen is in de regio.

In dit kleine land is de sociale ongelijkheid enorm. 1% van de Libanezen bezit 30% van de rijkdom. 50% van de Libanezen moet zich tevreden stellen met 10% van de rijkdom.

Libanon wordt gewurgd door een staatsschuld bij de Libanese banken zoals BLOM Bank of Audi. Die schuld bedraagt 92 miljard dollar. 170% van het BBP. Meer dan de helft van het staatsbudget dient om die schuld af te betalen. Met als gevolg dat er geen enkele investering is in diensten voor de bevolking. Onderwijs, gezondheidszorg, vrijetijdsbestedingen zijn geprivatiseerd en voorbehouden aan de rijksten.

In dit kleine land is de sociale ongelijkheid enorm. 1% van de Libanezen bezit 30% van de rijkdom. 50% van de Libanezen moet zich tevreden stellen met 10% van de rijkdom. Om de schatkist aan te vullen, belast de overheid gezinnen die al in grote moeilijkheden verkeren op consumptie. Het is bovendien een nieuwe heffing op WhatsApp-berichtjes die de aanleiding was voor de volksopstand in de herfst van 2019.

Vandaag verergert de coronacrisis de situatie nog. Meer dan de helft van de bevolking lijdt honger of is ondervoed. De prijs voor een liter melk loopt soms op tot 8 euro. Om uit de crisis te geraken en opnieuw hulp te krijgen van het Internationaal Monetair Fonds, wil de regering de publieke uitgaven nog verder terugschroeven!

De vreselijke catastrofe van 4 augustus is symptomatisch voor de onverschilligheid van de overheid voor de Libanese bevolking.

In 2013 maakt een Russisch vrachtschip, op weg naar Mozambique, met een lading van uiterst gevaarlijk ammoniumnitraat, een noodstop in de haven Beiroet. De douane houdt het schip tegen en neemt de lading in beslag. Sinds 2014 zou de Libanese douane de regering tot zes keer toe gevraagd hebben om de gevaarlijke lading snel te neutraliseren. Er gebeurde niets. De explosie van 4 augustus is het tragische gevolg.

Human Call biedt hulp aan iedereen, ongeacht zijn of haar afkomst, gemeenschap of religie. Ze leveren buitengewoon werk met weinig middelen.

Libanon heeft hulp nodig bij deze grote ramp. Dat kan via de Belgische ngo Viva Salud die geld inzamelt voor Human Call, zijn partner in Libanon. Ik heb het geluk gehad om hen te ontmoeten tijdens een van mijn bezoeken aan Libanon. Deze organisatie verzorgt iedereen die zich geen private gezondheidszorg kan veroorloven, wat het geval is voor een groot deel van de bevolking.

Human Call werkt in verschillende Palestijnse vluchtelingenkampen en heeft een ziekenhuis in een van de grootste kampen, Ain al-Helweh. Human Call biedt er hulp aan iedereen, ongeacht zijn of haar afkomst, gemeenschap of religie. Ze leveren buitengewoon werk met weinig middelen. Op 4 augustus heeft Human Call geen seconde geaarzeld om naar Beiroet te gaan om de gewonden te verzorgen, de ingestorte huizen te helpen opruimen om overlevenden te vinden en de vrijwilligers te verzorgen die op hun beurt gewond raakten door het puin. Ze kunnen rekenen op mijn steun en ik hoop ook op jullie steun.

Mijn steun gaat ook uit naar het Libanese protest dat diepgaande en dringende hervormingen eist: een politiek systeem dat niet gebaseerd is op religie, de kwijtschelding van de overheidsschuld, een belasting op de grote fortuinen en massale investeringen in de publieke en productiesectoren.

Behalve de dringende hervormingen die nodig zijn bewijst Libanon opnieuw het economische, ecologische en politieke geweld van dit systeem. Het versterkt mijn overtuiging dat we zowel hier als daar moeten handelen om ons te bevrijden van het kapitalisme. De rijkdom eerlijk verdelen en onze mooie planeet in stand houden, ook deze prachtige regio, Balad al-Sham, wieg van zoveel mooie verhalen, tederheid, prachtige landschappen, muziek en sublieme muziek.

#OnlyFightersWin