Hoe gaat het met de vaccinatie­campagne in de Filipijnen?

vaccination Philippines

Als het productietempo van vaccins niet versnelt, duurt het minstens tot 2024 vooraleer vele arme landen groepsimmuniteit tegen Covid-19 bereiken. Hoe gaat het intussen met de vaccinatiecampagne in de Filipijnen? We vroegen het aan Dr. Joshua San Pedro, actief bij onze Filipijnse partner CHD en mede-oprichter van de Coalition for People’s Right to Health.

Hoe loopt de vaccinatiecampagne in de Filipijnen?

“De vaccinatiecampagne in de Filipijnen begon pas op 1 maart 2021, als laatste land in de hele Zuidoost-Aziatische regio. We gebruiken slechts twee vaccins, namelijk Sinovac en AstraZeneca. Zowat alle 525.600 dosissen van AstraZeneca die we via het Covax-initiatief kregen, werden al gezet. Sinovac blijft nu over als enige vaccin voor de gezondheidswerkers, de ouderen en personen met een onderliggende aandoening. Op 13 april werden nog maar 162.065 mensen volledig gevaccineerd met 2 dosissen, dat is 0,1 procent van de bevolking, terwijl 1.093.651 mensen wachten op hun tweede dosis.”

Wat zijn de voornaamste obstakels?

“Er zijn meerdere obstakels. Het belangrijkste is het tekort aan vaccins. In tegenstelling tot onze buurlanden Maleisië, Indonesië en Thailand, hebben we geen productiecapaciteit om zelf vaccins voor onze bevolking te produceren. We zijn afhankelijk van donaties en de aankoop via hulpprogramma’s zoals het Covax-initiatief van de Wereldgezondheidsorganisatie. Daarnaast zijn er ook twijfels over de veiligheid en werking van de vaccins. Door onze traumatische ervaring met de laatste vaccinatiecampagne tegen dengue (met Dengvaxia) en de onduidelijke informatiecampagne van de regering zijn veel mensen terughoudend om zich te laten vaccineren. Er is te weinig geruststellende informatie en te weinig toegang tot echte gezondheidsdiensten.

Er heerst ook bezorgdheid of Sinovac mensen met een hoog risico op besmetting met Covid-19 wel voldoende beschermt. Sommige gezondheidsactoren pleiten voor dit vaccin omdat er geen alternatieven zijn. Anderen zijn tegen het vaccin omdat er te weinig betrouwbare, gecontroleerde gegevens beschikbaar zijn. Voor de uitrol van de vaccinatiecampagne is er te weinig personeel en zijn er te weinig middelen waardoor die zeer traag verloopt. Dat terwijl ook de volgorde van prioritaire groepen niet gerespecteerd wordt, ten voordele van de geprivilegieerde, heersende klasse.”

Welke oplossingen zie je voor die obstakels?

Er is nood aan een betere en transparantere uitrol van de vaccinatiecampagne. Zeker gezien de miljoenen peso’s die we daarvoor leenden van multilaterale actoren en landen. De bevolking moet de juiste informatie krijgen met een actieve rol van de overheid. In plaats daarvan schuift het departement van volksgezondheid de mensen de schuld in de schoenen omdat ze zich tegen de vaccinatie zouden verzetten. Ook moeten we de overheidsinstanties die bevoegd zijn voor gezondheid verantwoordelijk houden voor schendingen van de procedure, bijvoorbeeld het niet respecteren van de volgorde van prioritaire doelgroepen. Maar we moeten ook beseffen dat vaccinatie niet de echte oplossing is voor de pandemie. Er is ook een sterk proactief gezondheidsbeleid nodig dat mensen toelaat om de maatregelen te volgen en de sociale determinanten van gezondheid aanpakt.

Welke rol spelen CHD en sociale bewegingen?

CHD voorziet informatie en een kritische analyse via de Coalition for People’s Right to Health (CPRH, de coalitie voor het recht op gezondheid van het volk), en volgt ook de uitrol van de vaccinatie op via Bantay Bakuna. Bantay Bakuna, een initiatief van CHD en CPRH, is een coalitie van organisaties uit verschillende sectoren die actief zijn aan de basis: vrouwen, kinderen, jongeren, boeren, arbeiders, religieuzen, gezondheidswerkers en activisten, wijkgezondheidsprogramma’s, wetenschappers en vele anderen. We pleiten voor degelijke informatie over het vaccin en transparantie, gelijkheid, toegankelijkheid en verantwoording van het nationale Covid-19-vacinnatieprogramma. Onze organisaties blijven onafhankelijk en tonen de echte situatie en noden van de mensen voor een betere en gezondere maatschappij.

Ondanks de beperkingen door de preventiemaatregelen en het machtsmisbruik dat ermee gepaard gaat, zetten CHD en de Filipijnse sociale bewegingen door, zelfs in deze gevaarlijke en uitdagende tijden. Zolang het recht op gezondheid voor de meerderheid van de mensen onbereikbaar blijft en mensen blijven sterven door ziektes die voorkomen of genezen kunnen worden, blijft ons werk en onze strijd voor een gezondheidssysteem dat écht publiek is relevant.

Hoe kan internationale solidariteit helpen?

Sinds vele jaren kunnen we rekenen op onze vrienden en partners in België. Ondanks het feit dat we ons aan de andere kant van de wereld bevinden, bieden ze materiële en morele steun. Met de financiële steun kan CHD zijn werk in de gemeenschappen voortzetten: gezondheidseducatie, projecten rond kruidengeneeskunde en verstandig gebruik van geneesmiddelen, gezondheidsprogramma’s voor moeders en kinderen en gezondheidsleiders vormen.

Die programma’s, samen met de vorming en opleiding van wijkgezondheidswerkers en gezondheidscomités, dragen bij tot de kracht van mensen om op te komen voor hun recht op gezondheid en om zich te engageren voor zaken die de gezondheid van mensen beïnvloeden te midden van de dagelijkse economische en politieke uitdagingen waarmee we geconfronteerd worden.

Ondanks de krimpende democratische ruimte in de Filipijnen waarbij steun aan sociale bewegingen voortdurend in vraag gesteld wordt, zijn we hoopvol dat Belgische ngo’s, groepen en individuen hun steun aan CHD en andere Filipijnse organisaties voortzetten, zowel financieel als moreel. Financiële steun is meer dan geld voor ons. Het is een vorm van solidariteit tussen volkeren die onrechtvaardigheid ervaren, om het even waar in de wereld. Het is een tastbare vorm van hoop dat we samen bouwen aan een rechtvaardige en betere wereld.

Interview afgenomen op 20 april 2021